ბოლო წლებში საგანმანათლებლო დისკუსიების ერთ-ერთი აქტუალური თემაა ის, თუ რა გავლენას ახდენს საინფორმაციო და საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების განვითარება ცოდნის არსზე ანუ იცვლება თუ არა ცოდნის არსი 21 საუკუნეში.
ამ დისკუსიებთან დაკავშირებული რამოდენიმე ამონაწერი:
"ცოდნა არის არა ობიექტი, არამედ ქსელებისა და ნაკადების ერთობლიობა . . . ახალი ცოდნა არის პროცესი და არა პროდუქტი. ცოდნა იქმნება არა ინდივიდების თავებში, არამედ ადამიანებს შორის ურთიერთობებში”.
”ტრადიციული იდეა, რომ ცოდნის დაუფლება წვრთნის გონებას მოძველებულია ისევე, როგორც იდეა, რომ ცოდნა არის უნივერსალური ჭეშმარიტობების ერთობლიობა. პირიქით, შეიძლება არსებობდეს მრავალი ჭეშმარიტობები, მრავალი ცოდნა და მსჯელობის მრავალი ფორმები”.
”საზღვრები ტრადიციულ დისციპლინებს შორის იშლება, ინფორმაციის წარმოდგენის ტრადიციული მეთოდები (როგორიცაა წიგნები, აკადემიური სტატიები და ა.შ.) სულ უფრო უმნიშვნელო ხდება, ტრადიციული პროფესორებისა და ექსპერტების როლი მნიშვნელოვან ცვლილებებს განიცდის”.
უფრო დეტალური სურათი
”ცოდნის ქსელები ძალიან ჰგავს კომერციულ ქსელებს, ვინაიდან არსებობს მსგავსება ”დამოუკიდებელ ცოდნასა” და ”ბაზრის უხილავ ხელს” შორის. ცოდნა არ არის ობიექტი (ან ობიექტური), ცოდნა არ არის დისკრეტული, ცოდნა არ არის მიზეზობრივი აგენტი”. ეს არის ცოდნის განსაკუთრებული ფორმა, რომელიც არ ეფუძნება მარტივ მიზეზ-შედეგობრივ კავშირებს, ბუნების კანონებს, ობიექტურ პერსპექტივებს, ეს არის ცოდნა, რომელის თავისთავად იგულისხმება, რომელიც არის გამოუთქმელი, აუწერელი. ეს ცოდნა სულ უფრო და უფრო ემსგავსება დინამიურ საინფორმაციო სივრცეს, გიგანტურ ტალღას, რომლის დაჭერა და ფლობა შეუძლებელია. აქ შესაძლებელია მხოლოდ ნავიგაცია და სერფინგი”.
”ეს არ არის უბრალოდ ცოდნა, არამედ ასევე ისტ წიგნიერება, უნარები, რომლებიც ასოცირებულია სწავლასთან მთელი ცხოვრების მანძილზე, დამოკიდებულებები/ეთიკა და სოციალური ქცევა. ესეც ცოდნის ნაირსახეობებია ანუ ახალი, 21 საუკუნის წიგნიერება. . . აქედან გამომდინარე ჩვენ გვჭირდება ახალი უნარები, რომლებიც ეფუძნება ცოდნის ახალ, სულ უფრო მეტად ამორფულ ფორმებს. ძალიან მნიშვნელოვანია ინფორმაციის ანალიზის, ორგანიზების და გამოყენების უნარი, პასუხისმგებლობის აღება საკუთარ სწავლაზე, მოქნილობა და ადაპტურობა ახალი ცოდნისა და უნარების განვითარებისას.”
”სწორედ ამიტომ არის საჭირო განათლების სისტემის შეცვლა. ფოკუსი შინაარსის შესწავლაზე უნდა შეიცვალოს. უნდა შეიქმნას სწავლის ისეთი გარემო, რომელიც საშუალებას მისცემს მოსწავლეებს განავითარონ უნარები და ცოდნის ქსელები”.
22 March 2009
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
Posts
No comments:
Post a Comment