20 November 2008

გამოვიყენოთ მთლიანი ტვინი

ბოლო წლებში შექმნილია გაცილებით ზუსტი წარმოდგენები ტვინის მუშაობასთან დაკავშირებით, ვიდრე გასული ასი წლის მანძილზე.

აღმოჩნდა, რომ ტვინის სტრუქტურა არ არის მყარი და წინასწარ განსაზღვრული. სწავლა და პრაქტიკა ახდენს ტვინში პერმანენტულ ფიზიკურ ცვლილებებს, მათ შორის კავშირების რიცხვის გაზრდას ნეირონებს შორის და სისხლძარღვების გამრავლებას და აძლიერებს იმ არეების უჯრედებს, რომლებიც ჩართულია სწავლის პროცესში.

აქედან შეიძლება ბევრი მნიშვნელოვანი დასკვნის გაკეთება. ადამიანები, რომლებიც სხვადასხვა კულტურაში იზრდებიან არა უბრალოდ სხვადასხვა რამეზე ფიქრობენ, არამედ განსხვავებულად აზროვნებენ. გარემო და კულტურა, რომელშიც ადამიანი იზრდება განაპირობებს მისი აზროვნების პროცესებს.

ტვინი მუდმივად ახდენს საკუთარი თავის რეორგანიზებას ადამიანის ცხოვრების მანძილზე, გარე პირობებიდან, ადამიანის პრაქტიკიდან გამომდინარე.

შესაძლებელია მეხსიერების მოცულობის და დამუშავების შესაძლებლობების შეცვლა, ანუ ინტელექტი არ არის ფიქსირებული.

ტვინის რეორგანიზება არ ხდება შემთხვევით, მარტივად და თვითნებურად. ცვლილებები ტვინში ხანგრძლივი ზემოქმედების შედეგად მიიღწევა. ტვინები, რომლებმაც განიცადეს განსხვავებული განვითარების გამოცდილება მოქმედებენ განსხვავებულად. განსხვავებული კულტურის გავლენის შედეგია განსხვავებული აზროვნება.

აქედან გამომდინარე, მოსწავლეების დაყოფა ფართე კატეგორიებად, როგორიცაა სწრაფი და არასწრაფი აზროვნების, უნარიანი და უუნარო, ჩვეულებრივი და არაჩვეულებრივი, არის რეალობის ძალიან გამარტივება. ტვინში სწავლის ქსელების მოდულური ორგანიზება და უაღრესად სპეციალიზირებული ქვეპროცესები ამ ქსელებს შიგნით ცხადყოფენ, რომ თითოეულ მოსწავლეს გააჩნია უნიკალური ასორტიმენტი სიძლიერებებისა, სისუსტეებისა და მიდრეკილებებისა.

დენიალ პინკი თავის წიგნში "A Whole New Mind" ამბობს, რომ ჩვენ ვცხოვრობთ საზოგადოებაში სადაც დომინირებს მარცხენა ტვინი, საზოგადოებაში, სადაც ჭარბობს წრფივი, ლოგიკური, მარცხნიდან მარჯვნივ, ზემოდან ქვემოთ, დასაწყისიდან დასასრულამდე, მცირე პროციებად დაყოფილი ცოდნა და ანალიტიკური აზროვნება. იგივე დამოკიდებულება პრევალირებს სკოლებში.

ტვინის მარჯვენა ნაწილის როლი, რომელიც მართავს პატერნების ანალიზს, შემოქმედებას, თანაგრძნობას, კონცეპტუალურ აზროვნებას, ინტუიციას, კავშირში არ მყოფი იდეების დაკავშირების და რაიმე ახლის შექმნის უნარს, ნაკლებად გამოიყენება.

მაგრამ ის, რის გაკეთებაც მარცხენა ტვინით შეგვიძლია, შეიძლება იქნეს ავტომატიზირებული, გადაცემული კომპიუტერისათვის. ამიტომ მეტი ყურადღება უნდა მიექცეს იმ უნარებს, რომლებსაც მარჯვენა ტვინი მართავს და ადამიანმა უნდა ისწავლოს მთელი ტვინის თანაბრად გამოყენება.

No comments: