ტექნოლოგიების განვითარების ტენდენციები

ჩვენ ვცხოვრობთ დიდი ცვლილებების ერაში. ცვლილებები არ არის დროებითი და არ უნდა გვეგონოს, რომ გარკვეული დროის შემდეგ ყველაფერი თავის ნორმას დაუბრუნდება. ყალიბდება უწყვეტი, სწრაფი ცვლილებების ერა. ეს არის ექსპონენტური ცვლილებების ერა.

სხვა მნიშვნელოვან ფაქტორებთან ერთად ამ ცვლილებებს ბევრწილად განაპირობებს ტექნოლოგიების ექსპონენტური განვითარების ტენდენციები. წარმოვადგენ ოთხ ძირითად ტენდენციას, რომლებიც უდიდეს გავლენას ახდენენ ჩვენ ცხოვრებაზე.

ტენდენცია #1: მურის კანონი.

Intel-ის თანადამფუძნებელმა ჯონ მურმა 1963 წელს ჟურნალ ”ელეკტრონიკაში” დაწერა სტატია, სადაც ჩამოაყალიბა ”მურის კანონი”, რომელიც ასე ჟღერდა: ”ყოველ 24 თვეში ინტეგრირებულ სქენაში ტრანზისტორების რაოდენობის გაორმაგებაა შესაძლებელი”. ეს კანონი დღემდე მოქმედებს და უფრო გაძლიერდა კიდევაც. დღეს შეიძლება ითქვას, რომ კომპიუტერის სისწრაფე და სიმძლავრე ყოველ 18 თვეში ორმაგდება, ხოლო მისი ფასი წელიწადში მესამედით მცირდება.

ამ ტენდენციის თანახმად 2018 წლისათვის მივიღებთ კომპიუტერის შემდეგ მაჩვენებლებს:

მეხსიერება: 104032 Mb
დისკის მოცულობა: 20480 Gb
სისწრაფე: 612000 mhz
კომპიუტერის ფასი: 2,72$

ეს პროგნოზი უფრო დამაჯერებელი რომ გახდეს მოვიყვან დამატებით ფაქტებს.
1974 წელს უბრალო კალკულატორი, რომელიც მხოლოდ ოთხ არითმეტიკულ ოპერაციას ასრულებდა აშშ-ში 795$ ღირდა და მის გადასაადგილებლად სპეციალური მოწყობილობა იყო საჭირო. 1980 წელს, იმ დროისათვის ყველაზე მძლავრ სუპერკომპიუტერს (Cray supercomputer) ჰქონდა 8 Mb მეხსიერება და მისი სიხშირე შეადგენდა 80 mhz. ეს კომპიუტერი ღირდა 12 მილიონი დოლარი.

მეცნიერების აზრით მურის კანონი კიდევ 15-20 წელიწადი იმოქმედებს, ხოლო მოლეკულარული ელექტრონიკის განვითარებამ ეს პერიოდი შეიძლება 50 წლამდე გაზარდოს.

ტენდენცია #2: ფოტონის კანონი.

1983 წლიდან ქსელების გამტარიანობა ერთ დოლარზე ყოველ 12 თვეში სამმაგდება.
თუ დღეს ოპტიკური ხაზის გამტარიანობა შეადგენს 10 გიგაბაიტ ინფორმაციას წამში, ახლო მომავალში გამტარიანობა მიუახლოვდება 10 ტრილიონ ბიტ ინფორმაციას წამში (ამ სიჩქარით შესაძლებელია ამერიკის კონგრესის ბიბლიოთეკის მთელი ინფორმაციის ერთ წამში გადაცემა).

სწრაფად ვიტარდება უკაბელო ქსელების ტექნოლოგიები. ახლო მომავალში ჩვენ შეგვეძლება ნებისმიერ წერტილიდან მაღალსიჩქარიან ქსელში ჩართვა.

ტენდენცია #3: ინტერნეტის რევოლუცია.

1992 წელს ინტერნეტის მომხმარებელთა რიცხვი შეადგენდა 300 ადამიანს.
დღეს მათმა რიცხვმა მილიარდს გადააჭარბა.

ინტერნეტი ორჯერ იზრდება ყოველ 120 დღეში.

ყველა მედიასაშუალებები, რომლებიც ადრე ცალ-ცალკე ვითარდებოდა, დღეს ინტერნეტში ერთიანდება.

არსებული ყველა მედია, დაწყებული წიგნით და დამთავრებული ტელევიზიით არის ერთმხრივი - ის მხოლოდ მიაწვდის ინფორმაციას მომხმარებელს. ინტერნეტი ორმხრივი მედიაა - ის აწვდის და იღებს ინფორმაციას.

ინტერნეტი არის მედიუმი, სადაც ვლინდება მრავალმხრივი ინტელექტის ცნების აქტუალურობა. ინტერნეტი ახდენს ინტელექტის მრავალი ფორმის რეალიზებას - აბსტრაქტული, ტექსტური, ვიზუალური, მუსიკალური, სოციალური და სხვა.

მასწავლებლებს ეძლევა შანსი შექმნას მედიუმი, რომელიც საშუალებას მისცემს მოსწავლეს ჩაერთოს სწავლაში მისთვის ყველაზე ხელსაყრელად და მოხერხებულად. ეს არის კარგი საშუალება შევათავსოთ მედიუმი და ადამიანის სწავლის სტილი.

ტენდენცია #4: მოზღვავებული ინფორმაცია.

წინა სამი ტენდენცია განაპირობებს მეოთხე ტენდენციას, რომელიც გამოიხატება ინფორმაციის მოზღვავებაში.

აქსპონენტურად იზრდება სიტყვების, ტერმინების, ცნებების რიცხვი.
დღეში გამოიცემა 3000 წიგნი.

ახალი ტექნიკური ინფორმაცია ორმაგდება ყოველ 2 წელიწადში ანუ ბავშვის სკოლაში სწავლის პერიოდში ინფორმაცია 64-ჯერ იზრდება. მაგრამ მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ ეს ტენდენცია შეიცვლება და ახლო მომავალში ინფორმაცია გაორმაგდება ყოველ 2 კვირაში.

შეიძლება ითქვას, რომ ინფორმაცია მნიშვნელოვანია და ხელმისაწვდომია, მაგრამ ის სწრაფად ძველდება და უვარგისი ხდება.

შეიძლება ვინმემ თქვას, რომ არსებული ინფორმაციის უდიდესი ნაწილი ქაოტური და უსარგებლოა. მაგრამ ეს არგუმენტი უფრო ართულებს პრობლემას. ასეთ ვითარებაში ძალიან რთულია საჭირო ინფორმაციის მოძიება და მისი შესაბამისობის დადგენა. სწორედ ეს უნარია ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი უნარი, რომელიც ყველა ადამიანმა უნდა გამოიმუშაოს.

ზემოთ მოყვანილი ფაქტები უამრავ კითხვას ბადებს.

რა გავლენა ექნება ამ ცვლილებებს ჩვენ ცხოვრებაზე და პროფესიულ საქმიანობაზე? რა გავლენას მოახდენენ ჩვენ ბავშვებზე? რა ცვლილებები უნდა მოხდეს სასწავლო გეგმებში, შეფასებაში, სკოლის გარემოში? როგორი უნდა იყოს მასწავლებელთა მომზადება? როგორ უნდა მოვამზადოთ მოსწავლეები, რომ მათ შეძლონ არა მხოლოდ ტესტებისა და გამოცდების ჩაბარება, არამედ დაეუფლონ 21 საუკუნის წიგნიერებას? და ბოლოს, რას ნიშნავს განათლებულობა 21 საუკუნეში?

ის ფაქტი, რომ გლობალურ ეკონომიკაში ყველგან და ნებისმიერ დროს უაღრესად სწრაფად იქნება მისაწვდომი ინფორმაციის დიდი ნაკადები, მოახდენს თუ არა გავლენას ბავშვებისათვის საჭირო უნარებზე, ცოდნასა და აზროვნებაზე?

ამ კითხვებზე პასუხების დროულად მოძებნა ძალიან მნიშვნელოვანია განათლების სისტემის განვითარებისათვის.